Chelsea Flower Show 2023

Chelsea Flower Show to najważniejsze wydarzenie branży ogrodniczej, wyznaczające trendy, zwracające uwagę na globalne kwestie, a także wskazujące innowacyjne rozwiązania. W tym roku mocno zaakcentowane zostały wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi oraz konieczność zrównoważonego projektowania i doboru roślinnego.

Tegoroczne Chelsea Flower Show inspiruje pasjonującymi Show Gardens, jak również mniejszymi ogrodami stworzonymi dla dobrego samopoczucia - Sanctuary Gardens, podkreślającymi moc natury, która pielęgnuje i uspokaja naszą duszę. Z myślą o życiu w mieście zaprojektowane zostały równie zachwycające ogrody balkonowe, a także wykorzystujące do nasadzeń różnego rodzaju pojemniki czy donice - Balcony & Container Gardens. Kolejną kategorią ogrodów są All About Plants Gardens, promujące rośliny specjalistyczne, oddziaływujące na różne zmysły.

Wszystkie zaprezentowane ogrody wzięły udział w konkursie na najlepszy ogród w swojej kategorii, przechodząc przez rygorystyczny proces oceniania, pod kątem tego, jak bardzo są przyjazne środowisku i czy, tym samym, spełniają wymagania nienaruszające równowagi ekologicznej.

Oprócz wyłonienia zwycięskich ogrodów, odbył się także konkurs na roślinę roku - RHS Chelsea Plant of the Year, jak również konkurs na florystę roku - HS Chelsea Florist of the Year.

Ponadto wszyscy odwiedzający Chelsea Flower Show mogli oddać swój głos na ogród, który przypadł im najbardziej do gustu, przyznając People’s Choice Award.

Poniżej zaprezentuję wszystkie ogrody, które wygrały w konkursie, uzyskując tytuł „najlepszy ogród” w swojej kategorii, a także przedstawię te, które najbardziej mi się spodobały.

Best Show Garden‍

Horatio’s Garden‍

To miejsce nadziei i swego rodzaju sanktuarium, które realizuje misję organizacji charytatywnej Horatio's Garden polegającej na tworzeniu i pielęgnowaniu pięknych, łatwo dostępnych ogrodów w ośrodkach urazów kręgosłupa NHS.

Zaprojektowany jako wciągająca i regenerująca przystań, ogród jest przeciwieństwem klinicznego środowiska szpitalnego. Dotykowe kamienne kopce, symbolizujące znalezienie drogi po przejściu traumy związanej z urazem kręgosłupa, nadają rytm i strukturę. Woda dostarcza doznań sensorycznych, ożywiając ogród i zachęcając dzikie zwierzęta do przebywania w nim. Pokój ogrodowy natomiast zapewnia ciepłą i przyjazną przestrzeń umożliwiającą schronienie i prywatność. Warstwowe i sensoryczne nasadzenia roślinne pozwolą na interakcję z różnych punktów, odzwierciedlając sposób, w jaki pacjenci w łóżkach lub na wózkach inwalidzkich widzą i wchodzą w interakcję z ogrodem. Na wybór roślinności Horatio's Garden miała wpływ flora zalesionych dolin Sheffield - miejsca, które będzie jego docelowym domem. Kluczowe rośliny w tym projekcie to rosa ‚Mutabilis’, hydrangea petiolaris w formie krzewu, aruncus ‚Horatio’, betula nigra i acer buergerianum.

Ogród ten ma na celu przedefiniowanie z góry przyjętych założeń dotyczących dostępności, pokazując, że funkcjonalna i praktyczna przestrzeń nie oznacza kompromisu w kwestii estetyki.

‍Best Construction Award (Show Garden)‍

The Centrepoint Garden‍

Ogród jest uczczeniem pracy organizacji charytatywnej  Centrepoint wspierającej młodych ludzi mierzących się z problemem bezdomności. Ten sugestywny projekt wnika w pojęcie domu i symbolizuje wyzwania, jakie stawiane są przed młodymi ludźmi gdy ich świat staje się wykorzeniony i rozbity. Służy również podkreśleniu, w jaki sposób organizacja charytatywna proponuje proces leczenia, wspierając i rozwijając młodych ludzi, aby umożliwić im wzrost i  uświadomienie swoich możliwości.

Formalne centrum ogrodu - częściowo zburzony dom, zaniedbany i zapomniany, w którym z biegiem czasu władzę przejęła natura - jest metaforą tego, co oznacza bycie młodym i bezdomnym. Przestrzeń, która na pierwszy rzut oka może wydawać się dysfunkcyjna i podzielona, jest w rzeczywistości kwitnącym i rozwijającym się siedliskiem, podkreślając ważną rolę, jaką odgrywa ogród w tworzeniu domu. Uderzająca jest obecność świeżo powalonego drzewa pomiędzy roślinnością ozdobną, pozostałą po oryginalnych nasadzeniach ogrodowych, wymieszaną z polnymi kwiatami i „tak zwanymi” chwastami. Dzięki nim widz jest zachęcony do ponownej oceny z góry przyjętych wyobrażeń o pięknie ogrodowym i zbadania, czy „chwasty” mogą współistnieć z roślinami ozdobnymi w estetycznie zadowalający sposób.

Ogród jest pełen symboli. Począwszy od powalonego drzewa, będącego metaforą życia pozbawionego korzeni i rozbitego, poprzez domki dla ptaków, w których nie mogą one budować gniazd, symbolizujących brak mieszkań dla młodych ludzi, a skończywszy na muralu składającym się z około 120 000 kropek dla podkreślenia liczby bezdomnych młodych ludzi w Wielkiej Brytanii.

Kluczowe rośliny w tym projekcie to betula pendula, geranium urbanum, urtica dioica, pentaglottis sempervirens.

‍Best Sanctuary Garden oraz Best Construction Award (Sanctuary Garden)  ‍

The National Brain Appeal’s Rare Space‍

Ogród został zaprojektowany we współpracy z osobami żyjącymi z rzadkimi postaciami demencji, zwłaszcza dotyczącymi zaburzeń wzrokowych i przestrzennych, czego rezultatem jest przestrzeń sprzyjająca niezależności, dodająca nadziei i zachęcająca do aktywności. To spokojna, lecz aktywizująca przystań, z naciskiem na prostotę, kontrast, żywe materiały i bezpieczeństwo. Prosty, łatwo dostępny układ ogrodu zapewnia równowagę między eksploracją i spokojną nawigacją. Centralnym punktem jest płaska ścieżka, która biegnie przez ogród i trzy odrębne miejsca do siedzenia z wizualnie kontrastującymi zadaszeniami w jasnych kolorach, aby umożliwić ludziom samodzielnie odkrywanie ogrodu. Razem te elementy tworzą środowisko dostosowane do potrzeb osób żyjących z demencją, aby mogły znaleźć miejsce radości i schronienia w świecie pełnym wyzwań.

W ogrodzie rosną drzewa, które solidnie zacieniają przestrzeń, takie jak parrotia persica - drzewo o wyrazistej prezencji, które tworzy gęstą koronę, podczas gdy rośliny o ciemnym ulistnieniu: astrantia ‚Burgundy Manor’, chloranthus sessilifolius ‚Domino’ i disporum ‚Night Heron’, kontrastują z jasnozielonym otoczeniem.

Miejscem docelowym ogrodu będzie pierwszy na świecie ośrodek Rare Dementia Support Centre w Londynie.  

‍Best Balcony & Container Garden oraz BBC/RHS People’s Choice Award‍

Feels Like Home‍

Ogród inspirowany jest dzieciństwem projektantki spędzonym w Nowej Zelandii. Rośliny, kolory i naturalne materiały służą do stworzenia zielonej oazy spokoju, w której można się zrelaksować i poczuć jak w domu. Ogród został zaprojektowany w kolorach: czarnym, białym, srebrnym i czerwonym, nawiązując do narodowych kolorów Nowej Zelandii. Również użyte materiały i roślinność tego współczesnego ogrodu odnoszą się do nowozelandzkiego krajobrazu. Drewniana ławka została wykonana z drewna kauri (pochodzącego z odzysku nowozelandzkiego drewna), gliniane ręcznie robione donice mieszczą kolekcję rodzimych roślin, a wykonana na zamówienie fontanna ze stali nierdzewnej przedstawiająca liść paproci, inspirowana jest narodowym symbolem Nowej Zelandii - srebrną paprocią.

Zastosowanie doniczek w tym samym kolorze i kształcie służy ujednoliceniu małej przestrzeni ogrodowej, a kontrastująca z otoczeniem fontanna stanowi jej centralny punkt.

‍Best All About Plants Garden

‍The Talitha Arts Garden‍

Ogród jest hołdem dla sztuki twórczej i jej terapeutycznej mocy przywracania życia tym, którzy przeżyli traumę.

Bujna roślinność na tle zielonych i śliwkowych liści oraz powściągliwa, minimalistyczna paleta dwóch głównych kolorów stanowią płótno dla błyszczącej, białej, ceramicznej instalacji z motylami, oddającej delikatny moment między ciemnością (trauma) a światłem (transformacja). 250 ręcznie robionych motyli reprezentuje odnowę i nadzieję, przedstawiając transformacyjną moc kreatywnych warsztatów Talitha Arts. W ogrodzie znajduje się duża ilość roślin specjalistycznych i rzadkich gatunków, które zapewniają strukturę i spójność, jak również tworzą piękną, zróżnicowaną przestrzeń. ‍Interesujące rośliny o ciemnym ulistnieniu, jak begonia grandis, anthriscus sylvestris czy physocarpus opulifolius, odzwierciedlają głębię i złożoność traumy.

‍BBC/RHS People’s Choice Award w kategorii Show Garden‍

A Life Worth Living Garden‍

Inspiracją do stworzenia tego wciągającego, spokojnego i pięknego ogrodu były osobiste historie członków Myeloma UK - organizacji charytatywnej, która pomaga pacjentom i podnosi świadomość na temat nieuleczalnej choroby krwi, jaką jest szpiczak.

Ogród sprzyja emocjonalnej kontemplacji, wyciszeniu i refleksji, poprzez celowe zatrzymanie wzroku i spowolnienie myśli. Meandrująca, kręta ścieżka odsłania przesączające się przez drzewa plamy światła, podkreślając piękno ogrodu, dodając odwagi i podnosząc widza na duchu. Ścieżka, wykonana ze zwęglonego drewna dębowego, prowadzi do jednej z dwóch znajdujących się tu świątyń, nazwanej A Life Worth Living, gdzie można się zatrzymać i chłonąć naturalną delikatność ogrodu. Druga, bardziej ozdobna świątynia - Eternal Spring, zachęca do długiej, odważnej refleksji. Kwiatowa mozaika, złożona m.in. z kalii, pierwiosnków i irysów, pozwala widzowi cieszyć się z każdego ruchu oraz nabrać emocjonalnej odporności. Bujna zieleń podszytu kontrastuje z subtelnym kolorem peonii, nawrotu i parnika zmieszanych z hostami, paprociami i aspidistry. Wszystko to ułatwia odwiedzającemu ogród osiągnięcie wewnętrznego spokoju oraz wzbudzenie zapału do pełnego wyzwań życia.  

Kluczowe rośliny w tym projekcie to valeriana pyrenaica, carpinus betulus, cornus kousa i gingko biloba.  

‍BBC/RHS People’s Choice Award w kategorii Sanctuary / All About Plants Garden ‍

The School Food Matters Garden‍

To wciągający swoim naturalnym krajobrazem ogród, w którym dzieci odkrywają przyrodę, inspirując się różnorodną gamą jadalnych roślin (ponad 80% roślin zastosowanych w projekcie jest jadalna), odpornych na suszę. Uspokajające nasadzenia, poprzecinane kolorowymi wstęgami kwiatów, prowadzą do miejsca, w którym dzieci mogą wyrażać swoje poglądy na temat jedzenia, czy zmian klimatycznych.

Główny przekaz ogrodu dotyczy podstawowych praw, z których powinno korzystać każde dziecko, jakimi są dostęp do natury i odżywczego jedzenia oraz zdrowa planeta. Ogród również pokazuje w jaki sposób roślinność jadalna może być wpleciona pomiędzy pozostałe ozdobne rośliny nie rezygnując przy tym z estetyki. Po pokazie ogród zostanie przeniesiony, aby stworzyć cenny zasób edukacyjny dla dzieci w wieku szkolnym.

Ogrody prezentowane podczas Chelsea Flower Show są inspirujące, bardzo ciekawe i pełnią funkcję edukującą, pokazując rozwiązania zgodne z najnowszymi trendami. Oprócz ogrodów, które uzyskały tytuł najlepszych, wiele z nich zostało odznaczonych złotym, srebrnym pozłacanym, srebrnym i brązowym medalem. Uważam, że większość prezentowanych ogrodów zasługiwała na wyróżnienie, biorąc pod uwagę proponowany dobór roślin, koncepcję, projekt i architekturę. W każdym z nich można było znaleźć coś interesującego, co przemawiało do naszych emocji, wyobraźni i estetyki. Osobiście bardzo spodobały mi się również poniższe ogrody, nie wspominając oczywiście o już wcześniej przedstawionych.

The Biophilic Garden Otsu – Hanare‍

Główną intencją projektanta było stworzenie ogrodu, w którym można pozbyć się życiowego balastu i ponownie połączyć z naturą i samym sobą; to miejsce poprawiające jakość życia i skłaniające do refleksji oraz skupiające uwagę na dążeniu do odzyskania uproszczonego życia, skoncentrowanego na tym, co istotne i wartościowe.

The Savills Garden‍

Przypomina ogród przy wiejskim hotelu, gdzie znajduje się działająca kuchnia i przylegająca do niej jadalnia, w której goście mogą delektować się posiłkami przygotowanymi ze składników pochodzących z ogrodu. Połączenie pięknych roślin ozdobnych z jadalnymi zapewnia dobre samopoczucie i odpoczynek, jak i źródło najlepszych smaków i składników odżywczych. Takie właśnie połączenie ma przyczynić się do zmiany myślenia o naszych ogrodach, sposobu w jaki jemy i pozyskujemy pożywienie oraz pokazania jak satysfakcjonujące może być uprawianie własnego, nawet najmniejszego ogródka.

The Royal Entomological Society Garden‍

Ogród zaprojektowano w celu podkreślenia znakomitej i wartościowej roli insektów w naszym życiu, a poprzez lepsze zrozumienie ich funkcji możemy uzyskać odpowiedź na pytania dotyczące zmian klimatycznych i bioróżnorodności. To także podkreślenie korzyści płynących z nauki o owadach, oraz roli, jaką odgrywają ogrodnicy w dostarczaniu pożywienia i siedlisk dla owadów. Uwagę zwraca kolorowy dach rozciągnięty nad ogrodowym laboratorium, rzucający piękny fioletowo-różowy cień, inspirowany złożoną budową oka owadów.    

RHS and Eastern Eye Garden of Unity‍

Piękny, kolorowy i gościnny ogród to hołd złożony setkom brytyjskich społecznościowych grup ogrodniczych, gdzie ludzie, niezależnie od narodowości, pochodzenia, wyznania, możliwości, wieku, czy orientacji, spotykają się, aby dzielić swoją miłością do ogrodów. To przestrzeń dostępna dla wszystkich, podnosząca na duchu, oddziałująca pozytywnie na zdrowie psychiczne i szczęście ludzi. Energiczna paleta kolorystyczna ogrodu, złożona z różu i pomarańczy, nawiązuje do hinduskiego pochodzenia projektanta i jednocześnie odnosi się do słów poetki Mayi Angelou: „Be a rainbow in someone else’s cloud”.  

A Garden of Royal Reflection & Celebration‍

Ogród upamiętnia panowanie Królowej Elżbiety II, jednocześnie patrząc w przyszłość reprezentowaną przez jej syna i następcę tronu - Króla Karola III. Projekt ma na celu zapewnienie poczucia spokoju i refleksji na temat monarchii.

Centralną przestrzeń stanowi okrągły trawnik z zakrzywioną ławką wykonaną z brytyjskiego drewna modrzewiowego. Siedzisko ustawiono pośród jasnoróżowej i białej roślinności, odzwierciedlającej gusta królowej Elżbiety II, a także fioletowej i niebieskiej roślinności zgodnie z preferencjami panującego króla.

‍‍

RHS Chelsea Plant of the Year 2023‍

Konkurs na roślinę roku odbywa się co roku, począwszy od 2010 r., a nagroda przyznawana jest roślinie unikatowej, albo nowej w swoim rodzaju, która zachwyci sędziów swoją oryginalnością. W tym roku tytuł rośliny roku 2023 uzyskał Agapanthus BLACK JACK, 2 miejsce zajęła Hydrangea serrata ‚Gotemba Nishiki’, a 3 miejsce Weigela Camouflage.

‍